Jakie nasiona na kiełki zwiększają Odporność?!

W okresie przesilenia wiosennego jesteśmy najbardziej narażeni na atak wirusów i bakterii. Niestety w dzisiejszych czasach przyszło nam zetknąć się z ich nasileniem. Mam tu na myśli oczywiście Koronawirusa z Wuhan. Jest to obecnie jeden z najczęściej poruszanych tematów. Nie ma się czemu dziwić, ponieważ ilość zakażonych osób stale się zwiększa. Aby nasz organizm mógł się przed tym wszystkim bronić potrzebuje dużo witamin i mikroelementów, w szczególności: C, A, E, B6 oraz cynku. Sposobem na wysoką odporność organizmu jest zdrowy styl życia w tym odpowiednie żywienie, które jest pierwszym krokiem do budowania odporności organizmu.

A więc gdzie szukać witamin o tej porze roku? Polecam kiełki w nich jest wszystko co najlepsze - witaminy, mikroelementy, białko, błonnik - i to w gigantycznych dawkach. Lecznicze właściwości kiełek zostały poznane już 5 tys. lat temu. Od tego czasu zaczęto je traktować jak cudowne lekarstwo. Szybko też doceniono ich walory smakowe.

Jak działają kiełki?

Rośliny magazynują w nasionach zapasy białka, witamin i minerałów potrzebnych następnemu pokoleniu roślin. Jedząc nasiona nie jesteśmy jednak w stanie w pełni wykorzystać ich prozdrowotne właściwości. Podczas kiełkowania uaktywniają się enzymy, które tak przetwarzają substancje odżywcze, że nasz organizm potrafi je łatwiej przyswoić. Z węglowodanów złożonych powstają cukry proste, z białek – aminokwasy, zwiększa się też ilość witamin.

W kiełkach jest wszystko co najlepsze i to w bardzo dużych dawkach. Zawierają bowiem witaminy z grupy B, witaminy C, D, E, K, PP oraz żelazo, fosfor, wapń, magnez, potas, cynk, jod, mangan, miedź, lit oraz selen. Posiadają również dużo beta-karotenu, odżywczego białka oraz kwasów tłuszczowych omega-3. Są bogate w błonnik, mają mało kalorii i co bardzo ważne nie wzdymają. Kiełki chronią nas przed szkodliwym wpływem wolnych rodników, obniżają poziom złego cholesterolu, zapobiegają miażdżycy, nowotworom, regulują trawienie. Doskonale wpływają na cerę, włosy, paznokcie i zęby, wzmacniają kości. Regenerują i odmładzają organizm i co najważniejsze… poprawiają odporność!!!

Właściwości zdrowotne poszczególnych kiełków

• Kiełki brokułu – kiełki tego warzywa wyróżniają się pikantnym smakiem. Doskonale nadają się do sałatek i kanapek. Są bogatym źródłem witamin (zwłaszcza A, C, B1, B2, PP), mikroelementów (wapń, żelazo, fosfor, magnez), enzymów oraz innych składników wzmacniających. Na szczególną uwagę zasługuje zawartość działającego antyrakowo – sulforafanu. Kiełki brokułu powinny być spożywane przez osoby mające problemy z nadciśnieniem oraz chorobami układu krwionośnego. Dzięki zawartości antyoksydantów wzmacniają układ odpornościowy i nerwowy.
• Kiełki buraka – oprócz dużej ilości witamin A, C, B1, zawierają bardzo dużo cennych składników mineralnych, takich jak potas, wapń, żelazo, magnez, miedź, mangan, oraz rzadkie metale jak rubid i cez. Kobalt jest niezwykle cenny przy leczeniu anemii, obniżają ciśnienie i odkwaszają organizm, ze względu na zawartość błonnika, ułatwiają trawienie. Są szczególnie zalecane przy schorzeniach gastrologicznych. Zawierają kwas foliowy, działają dobroczynnie na włosy i paznokcie. Betacyjanina, substancja odpowiedzialna za czerwony kolor buraków ma działanie przeciwnowotworowe.
• Kiełki cebuli – zawierają cynk - wyróżniają się lekko ostrawym smakiem. Doskonale nadają się jako dodatek do surówek, sałatek czy kanapek. Są bogatym źródłem witaminy C, siarki, cynku i manganu. Korzystnie wpływają na walkę z nadwagą, nadciśnieniem czy cukrzycą.
• Fasola Adzuki – podobnie jak Fasola Mung wyróżnia się smakiem przypominającym świeży, młody groszek z lekko słodkawym, orzechowym posmakiem. Doskonale nadaje się do wszelkich potraw kuchni azjatyckiej z dodatkiem curry, spożywanych zarówno na ciepło jak i na zimno. Są świetnym uzupełnieniem sałatek, makaronów, ryżu, zapiekanek i jarzyn. Stanowią także dodatek lub bazę do przygotowywania słodkich potraw. Kiełki Fasoli Adzuki wspomagają leczenie dolegliwości związanych z infekcjami pęcherza moczowego oraz z niedokrwistością. Są bogatym źródłem składników mineralnych oraz witamin (zwłaszcza B1, B2, B3, B6 i E). Bardzo duża zawartość łatwo przyswajalnego białka sprawia, że Fasola Adzuki jest szczególnie ceniona przez wegetarian, którzy traktują jej kiełki jako znakomitą alternatywę dla mięsa.
• Fasola Mung - ze względu na swój wyjątkowy smak jest najchętniej spożywana ze wszystkich kiełków. Są bardzo smaczne, chrupiące, smakiem przypominają świeży, młody groszek. Doskonale nadają się do wszelkich potraw kuchni azjatyckiej z dodatkiem curry, spożywanych zarówno na ciepło jak i na zimno. Są świetnym uzupełnieniem sałatek, makaronów, ryżu, zapiekanek i jarzyn. Fasola Mung stanowi bogate źródło składników mineralnych, witamin (zwłaszcza B1, B2, B3, B6 i E) oraz łatwo przyswajalnego białka. Skutecznie redukuje w organizmie poziom „złego" cholesterolu.
• Kiełki gorczycy – wyróżniają się ostrym wyrazistym smakiem i aromatem oraz szybkim wzrostem. Doskonale nadają się do pikantnych potraw, sałatek, do świeżych serów i na kanapki. Same nasiona służą jako przyprawa do ogórków konserwowych oraz do domowego wyrobu musztardy. Kiełki gorczycy zawierają w swoim składzie fitoncydy o właściwościach bakteriobójczych oraz witaminę B2 wzmacniającą procesy odpornościowe w organizmie. Zawierają też błonnik, saponiny, flawonoidy oraz roślinne hormony, które korzystnie regulują pracę całego organizmu i cyrkulację krwi.
• Kiełki grochu – mięsiste kiełki wyróżniają się delikatnym i łagodnym smakiem. Doskonale nadają się do kanapek, sałatek, mięs czy ryb. Zawierają mnóstwo witamin (zwłaszcza A, z grupy B i E). Bogate są także w siarkę, fosfor, mangan i kwas foliowy. Duża zawartość chlorofilu skutecznie odkwasza organizm oraz wspiera równowagę kwasowo-zasadową. Regularnie spożywane kiełki grochu znacznie wzmacniają odporność organizmu.
• Kiełki jarmużu – wyróżniają się lekko ostrym smakiem, który doskonale komponuje się w surówkach, sałatkach, kanapkach czy twarożkach. Kiełki jarmużu są bogatym źródłem witamin (zwłaszcza A, C, K) oraz makro- i mikroelementów (zawierają m.in. wapń, potas, sód i żelazo). Spożywanie jarmużu wspomaga układ odpornościowy.
• Kiełki jęczmienia – zawierają dużo białka, witamin z grupy B i E, minerałów i pierwiastków śladowych. Są lekko strawne, zaleca się je rekonwalescentom. Chłodzą przy gorączce. Mają słodki smak, dlatego dobrze komponują się z deserami. Można dodawać je do sałatki owocowej i śniadaniowej zupy mlecznej. Moczenie: 12 godzin, kiełkowanie: 2–3 dni (zbieramy kiełki, gdy ich długość dorównuje długości ziarna). Po 8 – 12 dniach osiągną 8 – 10 cm wysokości – to czas na zbieranie zielonej części rośliny.
• Kiełki kalarepy czerwonej - pełne smaku kiełki wyróżniają się ciekawym zabarwieniem. Mogą posłużyć jako dodatek do sałatek, jogurtów, twarogów, kanapek czy zup. Zawierajż cenne składniki pokarmowe. Są bogatym źródłem witamin (zwłaszcza A, B, C i E) oraz makro- i mikroelementów. Regularnie spożywane korzystnie wpływają na poprawę pamięci, uaktywniają system odpornościowy organizmu, przeciwdziałają nowotworom oraz atakom wirusów.
• Kiełki kapusta czerwonej - swoim smakiem przypominają świeżą główkę kapusty. Do spożycia najlepiej nadają się kiełki w momencie gdy osiągną długość około 2,5 – 3 cm. Są wyśmienitym źródłem witamin, w tym A i C oraz B,E, H, K, PP. Zawierają również wapń, żelazo, potas, siarkę, magnez oraz mikroelementy (mangan, lit, jod i selen). Wysoka zawartość antyoksydantów wzmacnia układ odpornościowy, nerwowy, kostny, zęby oraz gruczoły limfatyczne. Ponadto w składzie kapusty czerwonej znajduje się substancja antyrakowa – sulforafan. Stężenie tej substancji w kiełkach jest o wiele razy wyższe niż w samej główce czerwonej kapusty.
• Kiełki kopru - zawierają cynk – w smaku przypominają mieszankę kopru włoskiego z anyżem i są dość aromatyczne. Kiełki kopru są bogate w witaminy i minerały. Zawierają witaminy A, B, C oraz wapń, żelazo, magnez, potas, fosfor i cynk. Wspomagają procesy trawienne, działają moczopędnie oraz przeciwskurczowo.
• Kiełki kozieradki – posiadają niezwykły, delikatny smak. Wykazują działanie ogólnie wzmacniające i odmładzające organizm. Są doskonałym uzupełnieniem diety w łatwo wchłanianie białko i tłuszcze roślinne. Kozieradka dzięki pobudzeniu wydzielania soków trawiennych wspomaga trawienie pokarmów. Ponadto korzystnie wpływa na poziom cholesterolu, proces wytwarzania czerwonych krwinek i regenerację wszystkich tkanek. Polecane są przy rekonwalescencji, w diecie sportowców i osób cierpiących na choroby wrzodowe.
• Kiełki lucerny -zawierają cynk – dostarczają białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin E i C, kwasu foliowego, selenu, cynku, magnezu. Wzmacniają mięśnie, kości, zęby, wspomagają leczenie dolegliwości reumatycznych. Są lekko cierpkie z orzechowym posmakiem. Równie dobrze smakują z chlebem z masłem, jak i w potrawach. Moczenie: 5 godz., kiełkowanie: 5 – 7 dni (gdy urosną do 3 – 5 cm).
• Kiełki owsa - zawierają cynk– są w nich wszystkie ważne witaminy (A, B, C i E) i minerały (fosfor, żelazo, miedź, fluor, cynk, wapń, jod), wiele białka i tłuszczów. Regulują pracę tarczycy i w konsekwencji gospodarkę hormonalną organizmu. Ze względu na zawartość witaminy E kiełki owsa wpływają korzystnie na płodność. Mają bardzo łagodny smak. Można posypać nimi sałatkę, dodać do muesli i deserów. Źdźbłami można doprawić potrawy (zamiast natką i koperkiem). Moczenie: 4 godz., kiełkowanie: 2 – 3 dni (zbieramy, gdy urosną na długość ziarna). Gdy po 8 – 12 dniach urosną na wysokość 8 – 10 cm, można zbierać zieloną część rośliny.
• Kiełki pora – charakteryzują się lekko ostrym smakiem. Idealnie nadają się jako dodatek do surówek, sałatek czy kanapek. Zawierają mnóstwo witamin (zwłaszcza A, B, C i E) oraz makro- i mikroelementów (wapń, żelazo, jod czy miedź). Obniżają poziom złego cholesterolu oraz wspomagaja układ odpornościowy.
• Kiełki pszenicy – zawierają cynk - dostarczają białka, witamin z grupy B, E i C, żelaza, fosforu, magnezu, manganu, cynku i wapnia. Są bogate w błonnik (3 łyżki stołowe zawierają go więcej niż kromka razowego pieczywa pszennego). Chronią przed atakiem wolnych rodników, wzmacniają system nerwowy, podnoszą odporność. Są dobre dla mięśni i serca. Mają łagodny, słodkawy smak, po podprażeniu przypominają w smaku orzechy. Kiełki i zielona część rośliny nadają się do sałatek, surówek, potraw z owoców, twarogu i sosów. Moczenie: 12 godzin, kiełkowanie: 2 – 3 dni (kiełki można zbierać, gdy urosną na długość nasiona). Po 8 – 10 dniach, gdy rośliny osiągną wysokość 8 – 10 cm, można ścinać źdźbła.
• Kiełki rukoli – wyróżniają się lekko orzechowym smakiem, który doskonale komponuje się w surówkach i sałatkach. Są bardzo bogate w potas oraz w witaminę C. Zawierają także znaczne ilości soli mineralnych oraz kwasów organicznych.
• Kiełki rzeżuchy – to doskonałe źródło witamin C, A, B, D, soli mineralnych i olejków eterycznych. Orzeźwiają, pobudzają przemianę materii, poprawiają pracę nerek, łagodzą bóle stawów. Zaleca się je w wiosennych kuracjach oczyszczających. Mają charakterystyczny ostry smak i zapach, który znakomicie harmonizuje z sałatkami, twarogiem, potrawami warzywnymi i kanapką. Moczenie: 6 godz., kiełkowanie: 2 dni (kiełki zbieramy po 2 dniach; w ciągu 6 – 8 dni roślinki osiągają wysokość ok. 4 cm – gdy ostrożnie obetniemy wtedy same listki, odrosną, umożliwiając drugi zbiór kiełków).
• Kiełki rzodkiewki – specyficzny smak kiełki rzodkiewki zawdzięczają olejkom gorczycowym. Zawierają witaminy A, C, B, E, H, składniki mineralne, kwasy omega-3 i błonnik. Mają właściwości przeciwzapalne, odkażające, oczyszczające i moczopędne. Hamują rozwój bakterii i drożdży. Łagodzą dolegliwości wątroby i pęcherzyka żółciowego oraz infekcje górnych dróg oddechowych. Już kilka kiełków rzodkiewki nadaje potrawie ostry smak i aromat. Moczenie: 4 godz., kiełkowanie: 2 – 3 dni (zbiór, gdy mają 3 cm).
• Kiełki rzodkwi – bogate są w wit.: A, z grupy B oraz P, Mg, K, Fe, S. Spożywanie ich zwiększa odporność organizmu, poprawia stan włosów, skóry i paznokci oraz działa przeciwnowotworowo. Nadają się do sałatek, twarożku i potraw jajecznych.
• Kiełki słonecznika - zawierają cynk – doskonale nadają się do sporządzenia surówek, sałatek oraz jako smaczny dodatek do kanapek. Są bogatym źródłem wielu witamin (zwłaszcza A, C, D, PP), składników odżywczych, enzymów i soli mineralnych (magnez, cynk, żelazo, wapń). Korzystnie wpływają na przemianę materii, a zwłaszcza tłuszczów i węglowodanów.
• Kiełki soczewicy – stanowią świetny dodatek do sałatek, kanapek, dań głównych czy twarogów. Są bogatym źródłem białka, witamin (zwłaszcza B1, B2, PP) oraz wielu niezbędnych składników, m.in. wapnia, fosforu i żelaza. Zawierają błonnik, który pomaga usunąć z organizmu toksyny a także działający krwiotwórczo kwas foliowy. Są doskonałym elementem diety dla kobiet w ciąży.
• Kiełki soi – są źródłem białka i witamin A, B, C, K, żelaza, fosforu, magnezu i potasu. Dużo w nich nienasyconych kwasów tłuszczowych i izoflawonów. Regulują pracę układu nerwowego i hormonalnego, zapobiegają nadciśnieniu, zakrzepom i poprawiają wygląd skóry. Mogą łagodzić objawy klimakterium. Mają orzechowy smak. Najlepiej komponują się w daniach kuchni chińskiej. Moczenie: 12 godz., kiełkowanie: 3 dni (zbieramy, gdy urosną do ok.

Mieszanki nasion na kiełki

Coraz większą popularnością cieszą się mieszanki nasion na kiełki, które składają się z gatunków tworzących różne kompozycje smakowe. Dzięki różnorodności gatunków wchodzących w skład takich mieszanek zyskujemy w jednej porcji dużą dawkę wartościowych substancji odżywczych, soli mineralnych, aminokwasów, witamin, makro- i mikroelementów. Mieszanki kiełek świetnie nadają się do sporządzania surówek, sałatek lub jako dodatek do kanapek.

Jak hodować kiełki?

Hodowla kiełków jest bardzo prosta. Kiełkować można wiele nasion, jest ich naprawdę duży wybór w sklepach ogrodniczych. Oczywiście można kupić gotowe kiełki ale najlepiej wyhodować je samemu. Gdy już jesteśmy zaopatrzeni w nasiona przystępujemy do ich przebrania, a więc: usuwamy połamane czy przebarwione a zostawiamy zdrowe. Nasiona na kiełki starannie płuczemy w letniej przegotowanej wodzie (takiej wody należy też używać do zraszania roślin) a następnie przesypujemy do wcześniej wyparzonego naczynia i zalewamy wodą (3 – 4 filiżanki wody na filiżankę nasion). Pozostawiamy je tak na 4 – 12 godzin, w zależności od gatunku, by spęczniały. Po tym czasie nasiona wylewamy na sito (wodę można użyć do gotowania lub podlewania kwiatów), płuczemy je i czekamy, aż woda ocieknie.

Kiełki można hodować w różny sposób:

• na sitku – osączone nasiona, w odpowiedniej ilości, pozostawiamy na sitku, następnie do salaterki lub innego naczynia wlewamy tyle letniej wody aby była jak najbliżej sitka (ziarno w niej nie może pływać). Dwa razy dziennie przepłukujemy nasiona i zmieniamy wodę;
• na ligninie – na podstawku lub talerzu rozkładamy wilgotną ligninę, rozsypujemy na niej namoczone nasiona. Pamiętamy o zraszaniu ich kilka razy dziennie, dbamy o to, aby lignina nie wyschła;
• w kiełkownicy – najczęściej składa się ona z trzech przezroczystych pojemników – szalek, o średnicy około 20 cm, z rowkowanym dnem ( by ziarna mogły się odpowiednio rozłożyć), zbiornika na wodę i pokrywy. Specjalnie zamontowane syfony odprowadzają nadmiar wody. Najniżej położone naczynie służy jako zbiornik wody. Po nawadnianiu gromadzi się tam nadmiar wody. Można ją wykorzystać do podlewania kwiatów. Naczynie do kiełkowania powinno być ustawione na równej powierzchni. Do szalek wsypuje się odpowiednią ilość nasion, tak aby ułożone były w jednej luźnej warstwie. Nakładając na siebie poszczególne szalki należy zwrócić uwagę na syfony odpływowe, które powinny być ułożone na przemian. Najwyżej położoną szalkę zalewa się letnią wodą do poziomu, który zapewni przykrycie syfonu (dla naczyń o średnicy około 20 cm wystarcza zwykle około pół litra wody). Przykrycie naczynia pokrywką gwarantuje stabilne warunki uprawy. Po przepłynięciu wody przez wszystkie szalki nadmiar gromadzi się w dolnym zbiorniku, który należy opróżnić. W takiej kiełkownicy można równocześnie hodować trzy rodzaje kiełków. Doskonałym rozwiązaniem jest kontynuacja zbiorów poprzez stopniowe wysiewanie nasion (np. wysiewanie nasion co 2 dni na 1 szalkę zapewnia ciągły zbiór).

Ogólne zasady uprawy kiełków

Optymalna temperatura w trakcie kiełkowania powinna wynosić 18 – 22°C. Najlepiej ustawić ją zacienionym miejscu (pełne słońce powoduje, że kiełki będą gorzkie). Nasiona można przykryć lnianą ściereczką lub gazą. W tym czasie kiełki zaleca się przepłukiwać wodą 2 razy w ciągu dnia. Kiełki są gotowe do spożycia zwykle po około 4 – 6 dniach, w zależności od gatunku rośliny. Pamiętajmy by je zjadać, gdy osiągną wymaganą długość, zazwyczaj jest to 2 – 5 cm zależnie od gatunku. Jeśli za bardzo wyrosną, będą gorzkie i stracą wartość odżywczą. Przed jedzeniem należy je jeszcze przepłukać i odsączyć – będą bardziej chrupiące.

Z czym jeść kiełki?

Kiełki najlepiej jeść codziennie na surowo (pod wpływem gotowania tracą wartości odżywcze). Kiełki dodane na kanapkę nadadzą jej oryginalny smak. Można je dodać także do sałatki warzywnej lub owocowej, jajecznicy, omletu, jogurtu, czy pasty. Krótko obsmażone na rozgrzanym tłuszczu są smacznym składnikiem dań z ziemniakami, ryżem lub makaronem. Można nimi zastąpić natkę pietruszki, koperek czy szczypiorek.

Kiełki delikatne jak: pszenicy czy słonecznika można dodać do legumin i koktajlów mlecznych. Kiełki ostre w smaku, jak: rzodkiewki czy rzeżuchy pasują idealnie do wędlin, potraw z jajek, sosów majonezowych, dipów i twarogów. Idealnie komponują się z cykorią albo sałatą. Kiełki roślin strączkowych (soi, fasoli, soczewicy) pasują do duszonych warzyw, potraw mięsnych i rybnych. Jednak aby usunąć z nich goryczkę, trzeba je przed jedzeniem sparzyć.