Uniwersalne zapylacze drzewek owocowych

Jak wygląda zapylanie drzewek owocowych?

Dlaczego drzewka owocowe nie owocują?
Brak owoców na drzewkach owocowych to dość częsty problem naszych czasów. Niektóre drzewka owocowe, mimo że kwitną co roku, nie zawiązują owoców. Jeśli nawet wytworzą owoce to i tak są one często zniekształcone, mało smaczne lub jest ich bardzo mało.
Najczęstszą przyczyną braku owoców na drzewkach jest brak w pobliżu odpowiedniego zapylacza. Tak jest w przypadku drzewek obcopylnych. Aby mogły one zawiązać owoce, muszą być zapylone pyłkiem innej odmiany. Zawsze trzeba sprawdzić czy w pobliżu naszego nowo posadzonego drzewka rośnie jego zapylacz. Jeśli nie, należy go oczywiście dosadzić.
Z brakiem zapylaczy raczej nie ma kłopotu w ogrodach działkowych. Sadzone są tam różnorodne rośliny owocowe, dlatego łatwo trafić na jakiś dobry zapylacz.
Kiedy stosować uniwersalne zapylacze?
Co jednak zrobić, gdy drzewko owocowe kwitnie ale nie owocuje a my nie pamiętamy co to za odmiana (może tak być w przypadku np. dawno posadzonych starych odmian)? W takim przypadku najlepiej dosadzić w ogrodzie popularny, uniwersalny zapylacz, pasujący do wielu odmian.
Oczywiście zapylacz to nie wszystko. Do poprawnego przebiegu zapylenia potrzebne są jeszcze pszczoły lub trzmiele, które przeniosą pyłek z drzewa na drzewo. Z tym jest jednak ostatnio coraz większy problem, głównie dlatego, że stosujemy coraz więcej chemii w ogrodzie. Nawet odmiany samopylne potrzebuję obecności owadów zapylających. Można oczywiście pomóc sobie zapylając ręcznie, jednak jest to rozwiązanie praco- i czasochłonne.
Jakie są najpopularniejsze odmiany uniwersalnych zapylaczy?
Dla jabłoni
- James Grieve: wczesna odmiana jesienna, kwitnąca średnio wcześnie. Jest dobrym zapylaczem dla wielu innych odmian, zwłaszcza tych kwitnących w podobnym czasie. Ma pyłek o dobrej żywotności i jest ceniona w sadach jako zapylacz wspomagający,
- Koksa Pomarańczowa: odmiana o wysokiej jakości owocach, ale trudna w uprawie. Kwitnie średnio wcześnie do późno. Może być zapylaczem dla niektórych odmian. Niekiedy sama wymaga dobrego zapylenia i nie produkuje dużej ilości pyłku,
- Golden Delicious: bardzo popularna odmiana. Kwitnie średnio późno i jest uważana za bardzo dobrego zapylacza – jej pyłek jest żywotny, a okres kwitnienia pokrywa się z wieloma innymi odmianami. Dobrze sprawdza się w sadach jako uniwersalny zapylacz,
- Idared: kwitnie dość późno i produkuje dużo żywotnego pyłku. Jest dobrym zapylaczem dla wielu odmian, ale najlepiej sprawdza się wśród później kwitnących jabłoni,
- Gala: kwitnie średnio wcześnie. Ma wysoką zdolność zapylającą i jest często stosowana jako zapylacz w intensywnych sadach,
- Szampion: kwitnie średnio do średnio późno. Uznawany za dobrego zapylacza dla wielu odmian handlowych. Nadaje się jako zapylacz uniwersalny.
Warto wiedzieć, że odmiany Idared, Gala lub Szampion zapylają do 70% innych odmian jabłoni.
Dla gruszy
- Faworytka (inaczej: Klapsa): jedna z najpopularniejszych letnich odmian. Kwitnie średnio wcześnie i daje żywotny pyłek. Może być dobrym zapylaczem dla innych odmian grusz, ale sama też wymaga zapylacza, bo plonuje lepiej przy zapyleniu krzyżowym,
- Konferencja: odmiana samopylna, ale lepiej plonuje z zapylaczem. Kwitnie średnio późno i może być zapylaczem dla innych odmian, choć pyłek nie jest bardzo obfity,
- Komisówka (inaczej: Komisówka Francuska): stara, późno dojrzewająca odmiana o wysokiej jakości owocach. Kwitnie dość późno, a ze względu na niską żywotność pyłku jej uniwersalność jest oceniana jako umiarkowana,
- Lukasówka: jesienna odmiana gruszy o dużych owocach. Kwitnie średnio wcześnie, wydaje dużo żywotnego pyłku, dlatego sprawdza się jako dobry zapylacz dla wielu innych odmian.
Odmiany Lukasówka, Komisówka i Konferencja mogą zapylać się same, przy czym zapylają one do 70% innych odmian.
Dla czereśni
- Rivan: wczesna odmiana czereśni, kwitnie bardzo wcześnie. Pyłek jest żywotny, ale przez wczesny okres kwitnienia pasuje tylko do wczesnych odmian. Może być zapylaczem dla takich jak Burlat czy Early Rivers,
- Buttnera Czerwona: stara, ceniona odmiana deserowa. Kwitnie średnio wcześnie, wydaje żywotny pyłek, dobrze sprawdza się jako zapylacz dla wielu odmian czereśni w tym samym terminie kwitnienia,
- Hedelfińska: późna odmiana owocująca, ale kwitnie średnio wcześnie do późno. Jej pyłek jest dobry jakościowo, dzięki czemu jest często używana jako zapylacz, szczególnie dla późniejszych odmian.
Rivan, Buttnera Czerwona, Hedelfińska to odmiany, które zapylają do 75% innych odmian czereśni.
Dla wiśni
Dla wiśni najlepiej dokupić inną odmianę samopylną. Z takiej odmiany samopylnej (nawet jeśli nie trafimy) i tak na pewno zbierze się owoce.
Dla śliwy
- Węgierka Zwykła: klasyczna odmiana o wysokiej jakości owocach. Częściowo samopylna, ale plonuje lepiej z zapylaczem. Kwitnie średnio wcześnie. Pyłek ma umiarkowaną żywotność. Może zapylać inne odmiany z grupy węgierek,
- Renkloda Ulena: odmiana silnie rosnąca, o dużych, smacznych owocach. Jest samopylna, ale w sadach często sadzona jako zapylacz dla innych odmian. Kwitnie dość wcześnie, daje dużo pyłku dobrej jakości,
- Królowa Wiktoria: popularna odmiana angielska, częściowo samopylna. Kwitnie średnio późno, daje dobry pyłek i może zapylać inne odmiany, choć sama również zyskuje na zapyleniu krzyżowym,
- Amers: odmiana typu śliwy japońskiej. Kwitnie wcześnie, ma dobre właściwości zapylające, ale najlepiej zapyla inne śliwy z grupy śliw wielkoowocowych/japońskich,
- Stanley: odmiana amerykańska typu węgierka, samopylna, ale dobry zapylacz dla wielu innych odmian śliw europejskich. Kwitnie średnio do średnio późno. Często stosowany w sadach jako zapylacz.
Najskuteczniejsze odmiany zapylające dla śliw to Amers i Stanley - zapylają do 80% innych odmian śliw.