Rośliny na tereny podmokłe
Rośliny na tereny podmokłe
Teren podmokły jest często ciężki do osuszenia, dlatego należy uważnie przygotować dobór roślin ozdobnych i dostosować się do wymogów takiego terenu. Jeśli poziom wód gruntowych jest wysoki, gleba jest ciężka i nieprzepuszczalna, to najlepiej jest zastosować rośliny, które znoszą nadmiar wilgoci. Nie mamy wpływu na warunki hydrologiczne naszej posesji, możemy jedynie dostosować się do wymogów terenu. Tworząc ogród na glebach podmokłych musimy pamiętać, że wraz ze wzrostem naszych roślin, zmieni się także bilans wodny podłoża. Zapotrzebowanie dorosłych drzew i krzewów będzie coraz większe, a zatem zużycie wody na potrzeby biologiczne ogrodu wzrośnie. Z biegiem lat dobór gatunków w ogrodzie może ulec zmianie. Na tereny mokre i podmokłe możemy dobrać rośliny z drzew liściastych, krzewów liściastych i drzew iglastych. Zdarza się, że po obfitych deszczach lub podczas wiosennych roztopów woda gruntowa utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. Wówczas korzenie drzew i krzewów są zalewane, a rośliny, nie mogąc oddychać, giną. Mamy w tym przypadku do czynienia z tzw. suszą fizjologiczną, wywołaną brakiem dostępu powietrza do korzeni roślin. Drzewa i krzewy iglaste przeważnie źle znoszą wzrost na gruntach podmokłych. Są jednak wśród nich wyjątki, mało popularne, a wyjątkowo urodziwe i godne zastosowania w ogrodzie ozdobnym.
Najbardziej polecanym drzewem liściastym na podmokły teren jest wierzba (Salix). Najpopularniejszą odmianą w Polsce jest wierzba biała. Jest ona chętnie sadzona w parkach i dużych ogrodach. Jej ogrodowa odmiana, znana z parków i ogrodów miejskich, jest zwana płaczącą. Jest to drzewo do naprawdę dużych przestrzeni, ekspansywne i szybko rosnące. Posiada piękne zwisające gałązki. Kolejne duże drzewo z tej rodziny to wierzba krucha. Te dwa rodzaje rosną przy drogach, na łąkach i wzdłuż rowów melioracyjnych. Jest również wiele nowych odmian o barwnych pędach lub liściach. Pamiętajmy jednak, aby wybierając wierzbę, dostosować odmianę do wielkości naszego ogrodu. Mniejsze ogrody powinny zdobić odmiany, które przybierają formę krzewu, takie jak wierzba purpurowa, wiciowa czy szara. Do tego w małych ogrodach można sadzić wierzbę argentyńską, całolistną lub szwajcarską. Gatunki wierzb osuszają dodatkowo teren, więc tam, gdzie wilgoci jest nadmiar, spiszą się idealnie. Oczywiście, trzeba liczyć się z tym, że mogą osiągnąć spore rozmiary ale jako jedne z nielicznych dość dobrze znoszą przycinanie i można kontrolować ich wzrost.
Inne drzewa liściaste nadające się na tereny podmokłe to: olsza czarna (Alnus glutinosa), olsza szara (Alnus incana), brzoza omszona (Betula pubescens), buk pospolity (Fagus sylvatica), dąb błotny (Quercus palustris), grab pospolity (Carpinus betulus), czeremcha pospolita (Prunus padus), jesion wyniosły i amerykański (Fraxinus excelsior i fraxinus american), klon srebrzysty i jesionolistny (Acer saccharinum i Acer negunda), modrzewnica pospolita (Andromeda polifolia), wiąz szypułkowy (Ulmus laevis), żurawina błotna (Vaccinium oxyccocus), czy wrzosiec bagienny (Erica tetralix), a także skrzydłorzech kaukaski (Pterocarya fraxinifolia) wytrzymujący długotrwałe zalewanie, a z uwagi ekspansywność do stosowania pojedynczo.
Krzewy ozdobne na podmokły teren to świetne rośliny, tzw. drugiego planu. Można je wykorzystać również komponując żywopłot nieformowany, lub tworząc przesłony roślinne. Do najbardziej popularnych gatunków nadających się na mokre gleby należą: dereń biały (Cornus alba), dereń rozłogowy (Cornus stolonifera), dereń świdwa (Cornus sanguinea), tawuła wierzbolistna (Euonymus europaeus), trzmielina pospolita (Euonymus europaeus) i kalina koralowa (Viburnum opulus).
Do drzew iglastych znoszących zalewanie należy, między innymi cypryśnik błotny (Taxodium distichum) o regularnym, stożkowym pokroju z jasnozielonymi, miękkimi igłami, które jesienią przebarwiają się na rudo-brązowo i opadają. Cechą charakterystyczną i unikalną są tzw. pneumatofory czyli korzenie oddechowe, które wyrastają pionowo ponad powierzchnię ziemi. Kolejnym drzewem jest matasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides), która w swojej ojczyźnie nazywana jest modrzewiem wodnym. Pokrój również regularny, wąskostożkowy. Odznacza się szybkim wzrostem i odpornością na mrozy, oraz doskonale znosi cięcie. Na stanowiska podmokłe nadaje się również tuja olbrzymia (Thuja plicata) i tuja zachodnia (Thuja occidentalis) oraz choina kanadyjska (Tsuga canadensis), która dodatkowo bardzo dobrze spełni się w roli szerokiego żywopłotu, który możemy kształtować dowolnie lub pozostawić jako odgrodzenie w formie nieregularnej.
Pod drzewami i krzewami można też nasadzić wiele innych roślin, np. paprocie, trawy, a z pnączy bluszcz i hortensję pnącą. Ziemię podmokłą lubią też atrakcyjne byliny. Zdajmy się na nie, zwłaszcza gdy ogród jest niewielki. Wiele z nich takich jak, np. kosaćce, parzydło leśne należą do gatunków bardzo okazałych i pięknie ulistnionych, dających efekt bujnej zieleni. Do obsadzeń podmokłego stanowiska można też wykorzystać małej wielkości roślinki jak knieć błotna, niezapominajki czy pierwiosnki.
