Magnolie

Magnolia

Magnolia (Magnolia L.) jest rodzajem drzew lub krzewów, należącym do rodziny magnoliowatych (Magnoliaceae). Znanych jest ok. 250 gatunków magnolii. Swą nazwę magnolia wzięła od imienia francuskiego botanika Pierre Magnolia, który był dyrektorem ogrodu botanicznego. Pod względem rozwoju rodowego magnolia jest rośliną bardzo starą. Magnolie rosły już na ziemi ponad 100 milionów lat temu. Ojczyzną magnolii jest półkula północna. W stanie dzikim najczęściej można ją spotkać w Ameryce Północnej oraz na Dalekim Wschodzie. W Polsce pierwsze wzmianki o uprawie magnolii pochodzą z początku XIX wieku. Obecnie uprawiane są dość powszechnie liczne jej gatunki i odmiany, które tworzone są dzięki hodowli. Ze względu na okazałe kwiaty są sadzone w parkach, ogrodach botanicznych i ogródkach przydomowych jako rośliny ozdobne. Magnolie różnią się wysokością ale często są to niewielkie drzewa, dorastające do wysokości ok. 5 m. Mają zwartą lub świetlistą koronę rozgałęziając się nisko nad ziemią. Magnolie posiadają pojedyncze, duże i błyszczące liście. Ozdobą magnolii są oczywiście ich piękne kwiaty. Pojedyncze duże pąki osadzone są na końcach pędów. Pojawiają się one już wczesną wiosną ale także i latem. Posiadają po sześć płatków ułożonych w trzech okółkach po dwa międzylegle. Kwiaty magnolii cechuje różnorodność barw, zapachów i kształtów. Zwykle są efektowne i duże. Mają barwę od białej poprzez różne odcienie różu do czerwonej. Wyhodowano także odmiany o kwiatach żółtych. Mieszańce ogrodowe i niektóre gatunki kwitną bardzo obficie jeszcze przed pojawieniem się liści. Czasami zdarza się, że jesienią zakwitają ponownie, choć już nie tak obficie. Szereg magnolii kwitnie również latem, po rozwinięciu liści, np. magnolia parasolowata lub szerokolistna.

Uprawa magnolii

Magnolię sadzimy na stanowiskach słonecznych, ciepłych i osłoniętych od wiatru. W ogrodzie ładnie wygląda posadzona pojedynczo. Magnolia powinna być sadzona na glebie żyznej, próchniczej i przepuszczalnej, o odczynie kwaśnym. Nie lubi za to gleb podmokłych i zwięzłych. Przed posadzeniem dobrze jest do gruntu dodać torfu wysokiego oraz kompostu z dodatkiem nawozów mineralnych. Po zasadzeniu roślinę podlewa się, a glebę wokół ściółkuje korą lub torfem. Pomoże to utrzymać właściwą wilgotność gleby oraz uchroni korzenie przed przemarzaniem. Magnolie mają kruche korzenie i bardzo źle znoszą przesadzanie. Potrzebują zasilania nawozami wieloskładnikowymi w okresie od końca marca do końca czerwca. Można również użyć nawozów o spowolnionym działaniu, najlepiej użyć tych działających przez okres około czterech miesięcy. Ważne by nie zawierały w swym składzie wapnia. Magnolii raczej się nie przycina, ponieważ zabieg ten im nie służy, osłabiając ich kwitnienie. Wycinać należy jedynie suche i chore gałęzie oraz pędy. Aby zabezpieczyć magnolię przed przemarznięciem należy obłożyć glebę wokół niej ściółką lub gałęziami drzew iglastych grubości 30 – 40 cm. Najbardziej wrażliwe na mróz są korzenie magnolii oraz okazy młode. Należy zatem ich część nadziemną przez kilka pierwszych zim chronić osłonami ze słomy lub włókniny, albo gałęziami drzew iglastych. U starszych roślin nie jest to konieczne. Jednak przy silnych mrozach u niektórych gatunków i odmian mogą przemarzać pąki kwiatowe.

Inne zastosowanie magnolii

Oprócz walorów dekoracyjnych magnolia używana jest także jako środek leczniczy. Jej kora i pączki ( szczególnie magnolii wielkokwiatowej, japońskiej, nagiej i lekarskiej) mają własności lecznicze. Marynowane płatki kwiatowe magnolii nagiej oraz sproszkowane liście magnolii japońskiej są używane na Dalekim Wschodzie również jako przyprawa.

Jakie magnolie do naszego ogrodu

Praktycznie każda magnolia dostępna na polskim rynku może rosnąc w naszym ogrodzie. Trzeba jej jednak zapewnić odpowiednie warunki. Istnieją różne gatunki i odmiany magnolii, które oprócz tego, że są dekoracyjne, mają także różne cechy charakterystyczne (wzrost, barwa kwiatów a nawet ich zapach). Do naszych ogrodów można polecić magnolię: Betty, Alba-superba, czy Susan.

Choroby i szkodnik

Zdrowe okazy magnolii są odporne na choroby oraz ataki szkodników. Zachorowanie oznacza zazwyczaj, że magnolia na skutek nieodpowiedniego stanowiska albo niewłaściwej pielęgnacji została osłabiona i przez to straciła wrodzoną odporność. Najważniejszą rzeczą, o której trzeba pamiętać aby magnolia była zdrowa jest niezwilżanie jej liści wodą przy podlewaniu. Sprzyja to bowiem szerzeniu się chorób bakteryjnych i grzybowych. Główną przyczyną chorób bakteryjnych jest bakteria Pseudomonas syringae i powoduje tzw. bakteryjną plamistość liści. Choroba najszybciej rozprzestrzenia się podczas opadów deszczu i najczęściej atakuje rośliny słabe lub uszkodzone. Zarażone pędy czernieją i obumierają. Aby pomóc wtedy magnolii należy zarażone pędy usunąć i spalić, a całą roślinę opryskiwać kilka razy preparatem zawierającym miedź. Zabieg należy powtórzyć 2-3 razy w odstępie 7 dni. Choroby grzybowe rzadko atakują magnolię. Można je rozpoznać po plamach, deformacjach i przebarwieniach liści oraz skupiskach grzybni na liściach. Zwalcza się je przez kilkukrotne wykonanie oprysku środkami grzybobójczymi. Aby zapobiec szerzeniu się chorób grzybowych należy jesienią zgrabiać liście spod magnolii. Do głównych chorób grzybowych jakie mogą zaatakować magnolię są m.in.: antraknoza, szara pleśń oraz dość powszechnie występujący mączniak prawdziwy. Magnolie są atakowane również przez mszyce oraz przędziorki. Mszyce atakują głównie wierzchołki pędów i młode liście. Rośliny wtedy słabo rosną, a zaatakowane miejsca pokryte są ogromną ilością mszyc i lepką wydzieliną. Mszyce zwalcza się preparatami przeznaczonymi do ich likwidacji. Natomiast przędziorki to mikroskopijne pajęczaki, które początkowo żerują na spodniej stronie liści a następnie przenoszą się na pozostałe części rośliny, tworząc gęstą pajęczynkę. W tym wypadku powinniśmy działać szybko opryskując roślinę jednym z preparatów przeciwko przędziorkom. W razie potrzeby oprysk można powtórzyć po ok. 10 dniach, najlepiej innym preparatem, niż użyty poprzednio. Magnolię mogą także podgryzać różne gatunki gryzoni. Do najczęściej spotykanych w naszych ogrodach należy nornik zwyczajny lub inaczej polny Microtus arvalis, często mylnie nazywany nornicą oraz myszy. Mogą one obgryzać korę wokół nasady pnia. Rany trzeba zamalować maścią sadowniczą a szkodniki zwalczać za pomocą środków chemicznych lub odstraszaczy.