Zapisz na liście zakupowej
Stwórz nową listę zakupową

Jałowce

115 produkty

Jałowce to jedne z najpopularniejszych w Polsce krzewów, chętnie uprawianych w prywatnych ogrodach, ale także parkach, na skwerach i innych miejscach użyteczności publicznej. Nie sprawiają większych kłopotów w pielęgnacji i jeśli się zaaklimatyzują w danym miejscu, są krzewami długowiecznymi o dużych walorach dekoracyjnych. Większe odmiany jałowców z powodzeniem mogą przesłaniać mało estetyczne elementy miejskiego krajobrazu, a jałowce płożące świetnie nadają się do pokrywania skarp, nadbrzeży i okolic chodników. Co warto wiedzieć o tych krzewach? Jakie są najpopularniejsze odmiany jałowców?

Czytaj więcej

Jak wygląda jałowiec?

Jałowiec (Juniperus) to gatunek roślin z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae), który występuje w różnych formach, od niskich krzewów po drzewa. W zależności od gatunku, jałowce mogą osiągnąć wysokość od 1 do 20 metrów. Liście jałowca są iglaste, szaro-zielone lub ciemnozielone, sztywne i ostre. Kwiaty są jednopłciowe, z małymi męskimi i żeńskimi szyszkami występującymi na tej samej roślinie. Owoce jałowca mają formę kulistych, mięsistych jagód. Mają one niebiesko-czarny kolor i są pokryte białym nalotem. W kuchni polskiej funkcjonują jako przyprawa wykorzystywana szczególnie do tradycyjnych dań mięsnych.

Jałowce najłatwiej rozpoznawać po ich charakterystycznym igliwiu, które znacznie różni się od igliwia drzew takich jak sosna, świerk czy jodła. Faktem jednak jest, że są to krzewy o prawdopodobnie jednym z najbardziej zróżnicowanych pokrojów i wysokości w zależności od gatunku i odmiany. 

Rodzaje jałowców

Istnieje około 50-70 gatunków jałowców, które różnią się między sobą rozmiarami, kształtami i kolorami. Niektóre popularne gatunki i odmiany tych wyjątkowych krzewów to:

  1. Jałowiec pospolity (Juniperus communis) - szeroko rozpowszechniony w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Jest to krzew lub małe drzewo o wysokości do 10 metrów, z szaro-zielonymi igłami. Występuje w wielu odmianach, charakteryzujących się innym kolorytem igieł i szybkością wzrostu, a także rodzajem ułożenia gałęzi (np. jałowiec płożący). Jest jednym z najpopularniejszych wyborów ogrodniczych, wykorzystywany do obsadzania skarp, skwerów, osłoniętych fragmentów ogrodu i miejsc użyteczności publicznej. Nie wymaga specjalistycznej pielęgnacji, dlatego sprawia niewiele problemów nawet początkującym ogrodnikom. 
  2. Jałowiec wirginijski (Juniperus virginiana) - pochodzi z Ameryki Północnej, osiąga wysokość do 20 metrów. Posiada zielone igły z niebieskawym odcieniem. Specyficzną cechą tego gatunku jest łuszcząca się, brunatno-czerwona kora, która z wiekiem odpada długimi, wąskimi pasami. Gatunek posiada ozdobne, okrągłe i mięsiste szyszki, które na etapie dojrzałości przybierają fioletowe zabarwienie. Podobne szyszki nie występują u żadnego innego rodzaju drzew i krzewów szpilkowych i nazywane są "szyszkojagodami". 
  3. Jałowiec skalny (Juniperus scopulorum) - gatunek pochodzący z zachodniej części Ameryki Północnej, charakteryzujący się niebiesko-zielonymi igłami i wysokością do 15 metrów. Jedną z najpopularniejszych odmian jest jałowiec 'Blue Arrow', który charakteryzuje się zwartą budową i intensywnym, niebieskim zabarwieniem igliwia. Doskonale nadaje się na żywopłoty, jednak kiepsko znosi przesadzanie. Ze względu na palowy system korzeniowy, może być uprawiany w towarzystwie roślin o ekspansywnym systemie korzeniowym, które wymagają więcej miejsca pod ziemią.
  4. Jałowiec chiński ma wiele odmian, z których najpopularniejsze to m.in. 'Stricta Variegata', 'Variegata', 'Piramidalis', 'Plumosa'. To jedne z niższych odmian jałowców, jednak uważane za bardzo dekoracyjne. 
  5. Jałowiec sabiński to jeden z piękniejszych jałowców, który osiąga maksymalną wysokość metra. Gdy krzew jest młody, jego pędy płożą się po ziemi. Ma krótkie igiełki, jest całkowicie odporny na mróz i nie ma zbyt wielkich wymagań glebowych. Może być wykorzystywany w różnego rodzaju obsadzeniach. 
  6. jałowiec łuskowaty, np. jałowiec 'Blue Star'. Często sprzedawane w szkółkach ogrodniczych jałowce na pniu są właśnie odmiany 'Blue Star'. Mają charakterystyczne, krótkie, rozgałęziające się pędy, które są oplecione przez igły w kolorze niebieskim. 
  7. Jałowiec dawurski to jeden z większych gatunków jałowców, który polecany jest głównie do dużych ogrodów. 
  8. Jałowiec nadbrzeżny to atrakcyjny, wiecznie zielony krzew, który doskonale sprawdza się jako obramowanie rabaty, chodnika, ścieżek. Występuje w wielu kolorach, począwszy od intensywnie zielonego, poprzez niebieski, na żółtym kończąc.

Warto wiedzieć, że często wyszukiwane jałowce kolumnowe nie są osobnym gatunkiem tych krzewów, ale są określeniem sposobu, w jaki dana odmiana rośnie. Wśród poszczególnych gatunków jałowców można znaleźć wiele odmian kolumnowych.

Nie masz ogrodu, ale chcesz uprawiać iglaki? Przeczytaj nasz poradnik, jakie rośliny iglaste można uprawiać w pojemnikach na balkonie!

Jak dbać o jałowce?

Jałowiec jest rośliną łatwą w uprawie i pielęgnacji. Preferuje stanowiska słoneczne, ale może również rosnąć w półcieniu. Gleba do uprawy jałowca konieczne powinna być przepuszczalna, lekka i żyzna.Sadząc jałowce najlepiej jest wykopać dołek dwukrotnie większy od doniczki, w której znajduje się sadzonka, a następnie wypełnić ją do połowy ziemią do roślin iglastych lub torfem. Następnie tak wypełnioną dziurę należy obficie podlać i wsadzić jałowiec, dopełniając dołek torfem zmieszanym z lokalną glebą. W pierwszych tygodniach od posadzenia dobrze jest podlewać młode rośliny, jednak należy pamiętać, że generalnie jałowiec dobrze znosi suszę. To roślina nie wymagająca częstego podlewania, którą można sadzić nawet w trudnych miejscach, będących wyzwaniem dla innych roślin.

Nawożenie jałowców należy przeprowadzać wiosną, stosując nawóz wieloskładnikowy, biohummus lub nawóz do roślin iglastych. Roślina jest mrozoodporna, więc nie potrzebuje zabezpieczeń na zimę. Jeśli jednak zdecydujemy się na posadzenie jałowców późną jesienią, dobrze jest pierwszej zimy okryć go agrowłókniną.

Kiedy przycinać jałowiec?

Przycinanie jałowca należy wykonywać wiosną, przed rozpoczęciem intensywnego wzrostu związanego z sezonem wegetacyjnym.

Przycinanie zaczyna się od usunięcia martwych i uszkodzonych pędów, a następnie przechodzi się do kształtowania korony krzewu czy niskiego drzewa.

Przycinanie nie jest konieczne dla wszystkich gatunków jałowca, ale może pomóc w utrzymaniu ładnego wyglądu i zdrowia rośliny, koniecznie wymagają go jałowce na żywopłot, w przeciwnym razie nie da się osiągnąć efektu dekoracyjnej, schludnej zielonej ściany. 

W przypadku jałowców o pokroju płożącym, przycinanie może być wykonywane rzadziej, gdyż ich naturalny kształt jest już atrakcyjny. Zawsze jest jednak niezbędne, jeśli część rośliny choruje lub obumiera.

Warto pamiętać, że przycinanie jałowca nie powinno być zbyt drastyczne, aby nie uszkodzić rośliny: powinno się także wystrzegać przycinania jasnozielonych, młodych pędów, ponieważ może to mocno ograniczyć wzrost rośliny. 

Czy jałowiec jest trujący?

Jagody jałowca nie są trujące dla ludzi, jednak w dużych ilościach mogą powodować podrażnienie żołądka i jelit, bóle brzucha, wymioty czy biegunkę. Z tego powodu, nie zaleca się spożywania jagód jałowca bez wcześniejszego przygotowania, na przykład poprzez suszenie lub gotowanie. Jagody jałowca są wykorzystywane w przemyśle spożywczym, np. do produkcji ginu. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie gatunki jałowca mają jadalne owoce.

Sprzedawane w sklepach spożywczych owoce jałowca są najczęściej wysuszone, mają intensywny zapach i smak i doskonale dopełniają różnego rodzaju gulaszów, bigosu czy innych dań mięsnych. Na spożywanie owoców jałowca powinny uważać osoby borykające się z chorobami jelit lub nerek: absolutnie nie są one wskazane przy marskości wątroby czy wrzodach dwunastnicy. 

Jak zrobić bonsai z jałowca?

Stworzenie bonsai z jałowca to proces wymagający cierpliwości i umiejętności. Każdy jednak może podjąć się tego zadania mając na uwadze, że jałowce należą do jednych z wolniej kwitnących krzewów. Aby zrobić bonsai z jałowca, należy:

  1. Wybrać młodą roślinę jałowca, najlepiej o prostym pniu i dobrze rozwiniętym systemie korzeniowym.
  2. Przesadzić jałowiec do odpowiedniej doniczki z dobrze przepuszczalnym podłożem, np. mieszanką torfu, piasku i perlitu. Nie można zapomnieć o odprowadzaniu wody z doniczki. 
  3. Przycięcie korzeni jest ważne, aby utrzymać niewielki rozmiar bonsai. W tym celu należy skrócić większe korzenie, pozostawiając mniejsze, delikatne włókna.
  4. Przycinać pędy i gałęzie, aby uzyskać pożądany kształt korony. Warto pamiętać, że przycinanie musi być wykonywane stopniowo i z umiarem.
  5. Regularnie podlewać bonsai, utrzymując wilgotność podłoża, jednocześnie unikając przelania. Nawożenie powinno być wykonywane kilka razy w roku, z wykorzystaniem nawozu przeznaczonego do roślin iglastych.
  6. Jałowiec-bonsai wymaga przesadzania co 2-3 lata, aby zapewnić miejsce dla rozwoju korzeni. Wówczas należy ponownie przyciąć korzenie i wymienić podłoże.

Uprawa jałowca w formie bonsai może przynieść wiele satysfakcji i pozwolić na cieszenie się pięknem tej rośliny przez długie lata.

Gdzie kupować sadzonki jałowca?

Sadzonki jałowca są dostępne w każdym sklepie ogrodniczym, jak również na targach czy nawet w popularnych sklepach ogólnobranżowych i dyskontach. Należy jednak mieć na uwadze, że kupując jałowce i inne sadzonki w sklepach nie specjalizujących się w roślinach ryzykujemy, że nie przyjmą się one w ogrodzie. Powodowane jest to faktem, że takie rośliny często uprawiane są w doniczkach przez całe swoje życie, nierzadko są przenawożone i nadmiernie przyzwyczajone do sztucznego oświetlenia.

Najmocniejsze sadzonki można zakupić w sklepach ogrodniczych i szkółkach, w których rośliny uprawiane są bezpośrednio w glebie, zgodnie z naturalnymi wymaganiami konkretnych roślin. Takie sadzonki są zazwyczaj zahartowane, odporne na działanie wielu czynników atmosferycznych i zdrowe. Dobrym przykładem sprawdzonego sklepu z bogatą ofertą sadzonek, w tym wielu gatunków jałowców, jest Sadowniczy.pl. Jeśli nie masz pewności, który gatunek czy odmianę jałowca wybrać do Twojego ogrodu: skontaktuj się z naszym zespołem. Chętnie doradzimy!

pixel